Yaratıcı Düşüncenin Süreçleri

Keşif arzusu ve hayal etme durumu bilinen en eski zamanlardan beri var olan iki kavramdır. Keşif arzusunun ve hayal etmenin temelinde ise insanların en büyük özel güçlerinden birisi olan merak etme hissiyatı ve hayal gücü gibi kavramlar yer alır. Düşünce ve his gücümüzün birleşimi ile ortaya çıkarttığımız tasarımlar ile ilkel zamanlardan bu zamanlara dek pek çok tasarımın ve ürünün oluşmasını sağladık.

İçinde yer aldığımız medeniyetin şekillenmesini sağlayan ve günümüze kadar olan tüm gelişmelerin kaynağı olan his; insani dürtümüz olan merak hissidir. Sürekli öğrenme, deneyimleme ve bilgiyi geliştirip geleceğe aktarma isteği ile iz bırakma ve keşifler yapma konusunda hissettiğimiz merak tasarımların beslenme kaynağı olmakta.

Yaratıcı Düşünce ile Tasarım Süreçleri

Tasarımlar tek seferlik değil; sürekli olarak gelişen ve yaşayan bir süreç olarak vardır. insanlar da yaşamları boyunca sorunları çözmeye yönelik adımlar atarken bir gelişim sürecinden geçerler. Tasarım odaklı düşünce olgusunda öncelik tasarım süreçlerinin bilinmesi ve kavranmış olmasıdır.

Tasarım odaklı düşünce modelleri, sorunları ortadan kaldırma yöntemidir. Ürün gelişimi söz konusu olduğunda özellikle de dijitalleşen dünya şartlarında ürünlerin geliştirilmeleri için önemli adımları sağlar. Sorunların doğru şekilde anlaşılıp değerlendirilmesi, keşfin zamanında ve doğru şekilde yapılması ile sorunların çözümüne ulaşılabilmektedir. Design thinking ile projelerin oluşturulması ve uygulanması başarılı sonuçlar sağlayacaktır.  

Bireyler düşünce güçlerini doğru şekilde kullanabildikleri düzeyde başarı elde edebilirler. Düşünceler genellikle istemsiz şekilde yapılmış ve genelde reflekse benzer şekilde işleyişi olan karmaşık beyinsel aktivitelerdir. Bireylere ulaşan çevresel uyarı ve sinyaller, çıktılarla birleşerek insanı ve çevresini yani yaşamın tümünü anlamlandırır.

Yaratıcı düşünce modeli bireyleri daha proaktif yapar ve duyar seviyelerini arttırır. İnsanlar düşündükleri düzey ve seviyede çevrelerini algılayarak çözümleri sunabilirler.

Doğuştan Gelen Yaratıcı Düşünce Meyili

Yaratıcılık ve doğru yöntemin birleştirilmesi ile düşünülen her konu başarılı bir sonuç getirir. Düşüncelerin kontrolünün ve duyguların kontrolünün mümkün olması sayesinde yanılsamalardan uzak şekilde mutlu ve başarılı sonuçlar elde edilir. Yaratıcı düşünceler bir süreçten meydana gelir ve belirli adımların aşılması ile oluşur. Bu aşamaları hazırlık, kuluçka ve doğuş olarak sınıflandırabiliriz.

Yaratıcı Düşüncede Hazırlık süreci

Hazırlık süreci, yaratıcı düşünce modelinde temel noktalardan birisidir. Bir konu ile alakalı düşünmeye başlamadan evvel gereken bilgilere ve deneyime sahip olmak önemlidir. Bu nedenle bir hazırlık sürecinden geçilmesi gerekir. Konuyu anlamadan çözüme ulaştırmak ve konu üzerinde düşünmek pek mümkün değildir. Konu ile alakalı gerekli tüm araştırmalar yapıklarak kontrollü ya da kontrolsüz hazırlıklar tamamlanır. Konular ile alakalı ön hazırlıklar hayatın her anında farkında bile olmadan yapılabilmektedir.

Yaratıcı Düşüncede Kuluçka süreci

Tasarım odaklı düşüncenin en durağan aşaması kuluçka sürecidir. Yaratıcı fikirlerin sürekli olarak gelişmeleri beklenemez. Bu bağlamda, yaratıcılık biraz konudan uzaklaşmak ve beklemek isteyebilen bir olgudur. Gerekli olan bilgilerin araştırılması ve toplanması sürecinden sonra bilgilerin özünsenmesi için bir miktar sakinliğe ihtiyaç duyulur. Bilgiler doğru şekilde doğru yerlere oturtulana dek de hareket etmek anlamsızdır. Beynimiz bir konu hakkında düşünmüyorken dahi arka planda bununla alakalı düşünmeye devam eder. Bilinç dışı işlemler sürekli halde devam eder.

Fikirlerin Doğum Aşaması

Kuluçka sürecinin sona ermesi ile beyin full enerji düzeyi ile çalılmaya devam eder. Elde olan ve toplanan veriler kontrol edilerek doğru yönlendirmeler yapılmaya başlanır. Beyinde kıvılcım olayları başlar ve bilgiler ile veriler birbirine harmanlanır. Önceki tüm süreçlerin sonucu olan fikirlerin doğum aşaması, çözümün başlangıcıdır. Beyinde kopan fırtınalar ve çözüm önerileri var olmaya başlar.

Fikirlerin doğum aşaması bir jeton düşmesi olayona benzetilebilir. Bulıuşların ortaya çıkışları incelendiğinde pek çok fikir sanki birden bire oluşturulmuş gibi anlatılır. Bu mutlaka dikkatinizi çekmiştir. Fakat tüm bu ortaya çıkış süreçleri önceki aşamaların tamamlanması ile var olmuştur.

Onlarca araştırma, deney süreci, bilgilerin alınması ve sindirilmesi gibi süreçlerin tamamlanmasının ardından kuluçka döneminde bilgiyi sindirip kabullenen beyinler fikrin doğum aşamasında sanki birdenbire bu fikre kapılınmış gibi hissettirir. Ancak gerçekte fikrin doğuşu önceki süreçlerin tamamlanması ve onlarla beraber çalışılması ile mümkün olmaktadır.

Bu bilgiler ışığında yaratıcı düşüncenin bir sistematik ile var olduğunu söylemek mümkün olmaktadır.