Ürün, yalnızca malzeme ya da satın alınan fiziksel cihaz/aygıt/tekstil vb. maddeler değil artık. Dijital dünyada büyük bir pazara sahip olan dijital ürünler ürün kavramının gelişimiyle ortaya çıktı. Farklı bir evren gibi oluşumunu tamamlayan dijital ürünler günümüzde reel dünyanın merkezi konumunda. Dijital ekran ve uygulamalar dahil pek çok ürün dalı hayatımıza hızlı bir giriş yaptı.
Kullanıcı deneyimlerinin tasarımını gerçekleştiren UX tasarımcıları, arabirimlerin tasarımını gerçekleştiren UI tasarımcılar, ürünleri tasarlayan product tasarımcısı… 3 terim de birbirini tamamlayan ancak birbirinden farklı prensiplere sahip bir iş alanı oldu.
3 tasarım dalında da amaç birbiriyle etkileşim içinde kalarak ürün tasarlanması. Fakat her birinin ürün tasarımında geçtiği yollar bir diğerinden farklı olur.
Bir kullanıcı deneyimi tasarımcısı yani UX designer; ürünün vereceği hissiyat ile alakadar olur. Amaçlanan durum kullanıcıların etkileşimlerini en yüksek verim düzeyine çıkartmak ve kolaylaştırmak. Kullanıcıların tercihlerine bağlı olarak ürünlerin kullanılabileceği farklı şekiller ve alanlar göz önünde bulundurulur. Etkileşim kurularak bazı konu başlıklarını belirtirler.
Öncelikle ürüne ait olan kullanıcı sayısı düşünülerek kullanıcılar için senaryo oluşturulur. Akış şeması çizim tekniği ile etkileşim konusundaki kurgular ortaya çıkarılır. Sonraki basamakta ürüne ait işlevsel gereklilikler ve etkileşim modları analiz edilir, son olarak da persona oluşturulur. Ardından ilerleyen süreç içerisinde testler gerçekleştirilir. Kullanıcıların ürün ile alakalı etkileşim tercihleri gözlemlenir, wireframe çizimleri ile ürünlerin kurguları oluşturularak prototipleme yapılır. Rakiplerin ürünleri kullanıcı deneyimi ekseninde analiz edilir. Elde edilen bulgular doğrultusunda son kullanıcılar ile görüşmeler düzenlenerek gereksinimler için belgesel süreçler hazırlanır.
UI designer yani arabirim tasarımcısı ara yüz tasarımcısı olarak da bilinir. Nihai sürümün nasıl görüneceği ile alakalı bir sorumluluğu vardır tasarımcının. Etkileşime girilen her bir sayfanın tasarımından ve kullanıcıya sunulan mantığın görselleştirilmiş halinden sorumludur. Ürün için tarz kılavuzu ve görsel dilin yetkin şekilde kullanımından ve oluşturulmasından da sorumlu olan kişidir. Bu işlemler kapsamında; arabirim layoutları, arabirimin tasarımı, görsel tasarım unsurları ve etkileşimler için tasarım madde madde arabirim tasarımcısının elinin altından çıkar.
Product designer yani ürün tasarımcısı ise deneyimin görünüşünün yanı sıra çalışma şekli ve yaptığı işlemden de sorumlu olan tasarımcıdır. Ürün tasarımcıları ürünün prensiplerini alarak hayata uyarlar. Ürünün görünümü ve hissettireceği hissiyat ile ilgilenir, araştırmaları yürütür, markasallaşma temelinde tüm detayların uyumlu olmasını sağlar.
Bir ürün tasarımcısının ürünle alakalı pek çok farklı yönden sorumlulukları mevcut. Bunları başlıklar halinde maddeleyecek olursak;
Kullanıcı deneyimi tasarımcısı, ara yüz tasarımcısı ve ürün tasarımcısı farklı rollere sahip olsalar da sorumlulukları pek çok farklı alanda çakışmakta ve beraber iş yürütmektedirler. Facebook markasına göre ürün tasarımcısı; kullanıcılar açısından olumlu etkisi yüksek olacak tüm önerileri tespit ederek geliştirilmesinin sağlanması, tasarımların kurgulanması, kalitesinin yükseltilmesi ve ürünün ilk anından son anına dek olan tüm sürecin denetlenmesi için çalışmalar gerçekleştirmekle sorumludur.
İntercom’a göre ürün tasarımcısının rolü şu şekildedir;
Ürün tasarımcısı; ürünün başlangıç anından hedeflenen ana gelene kadar olan tüm süreçte hakimiyet sağlanması beklenilen tasarımcıdır. İş amaçları ve kullanıcı deneyimleri konularını da kapsayan çalışmaları yürütmesi beklenir.