2021 yılında büyük çığır açan teknoloji ve yeniliklerin arasında NFT’ler yadsınamayacak şekilde girişimciler, iş adamları, büyük şirketler ve firmaların gözlerinde açık ara ön planda tutuluyor. Özellikle geçtiğimiz iki sene boyunca ise tüm dünya tarafından duyulmuş ve yayılmış durumda. Özellikle sanat ve sanatın alt dallarında ön plana çıkan NTF ve sanat ilişkisi, Geleneksel sanat ile olan ilişkisi ile de oldukça gündemde. Peki nedir bu geleneksel sanat ve NFT sanatı arasındaki fark.

 Geleneksel sanat ve sanat eserleri ile NFT sanatı toplulukları bu durumu biraz abartmaya ve ciddileştirmeye başlamış durumdalar. Bu konularla ilgili artık sempozyumlara çıkıyor, söyleşiler veriyor ya da tartışma programlarına konuk oluyorlar. Bir kesim Bitcoin değişikliğine göre sanat eseri olur mu sorusunu sorarken, diğer kesim öncesinde sanat eserlerinin orjinallerini açık arttırmalarda kağıt paralar ile satıldı yeni dönemde çıkan bu paraya neden satılmasın ki sorusunu soruyor. Aslında bu iki soruda da haksız sayılmazlar.

Yeni Çağın Sanatı NFT’ler Mi?

Dijital sanat aslında düşündüğünüz kadar yeni değil. Tabi NTF’ler de bir o kadar yeni döneme ait değiller. Dünyada en çok satışı yapılan NFT koleksiyonlarından CryptoPunks’ın çıkış ve yapımı aslında 2017 yılına dayanmakta. O yıllarda bu kadar sık ve fazla duymuyorduk tabi bunun WEB 3.0 ile de fazlasıyla alakası bulunmakta. Ama o yıllardan bu zamana dek yavaş yavaş hayatımıza giren NFT’ler şu an da neredeyse tüm dünya tarafından bilinmekte. Ve son zamanlarda NFT sanatçıları ya da üreticileri ciddi sayıda arttı ve çok daha ileriye gitmeye çalışıyorlar.

Aslında Geleneksel sanat eserleri ile NFT sanatı arasında çok da bir fark yok. Örneğin, resim sanatını ele alacak olursak, resim yapabilmek için tuval, boya, fırça veya spatula gibi malzemelere ihtiyacınız var. Benzer olarak NFT serinizi oluşturmak için ise bilgisayar, tablet ve akıllı kaleme ihtiyacınız var. Eserlerin üretimi açısından minimum ihtiyaçlar aslında fazlasıyla benzerlik gösteriyor. Fakat Geleneksel sanatta talebi oluşturan kısım sanatçının isminin ve fiziğinin bilinirliği. Ama NFT dünyasında ise sanatçının gizliliği ön planda. Aslında pazarı da biraz bu durum etkileyip ön plana çıkartıyor. Tabi bu durum başlarda biraz dezavantaj olarak görülse de alıcılarda fazlasıyla merak uyandırdı ve satışlar ciddi miktarda artış gösterip ilgiyi tamamen üzerine çekti.

Geleneksel Sanat & Dijital Sanat

Geleneksel anlayışla oluşturulmuş sanat eserleri ile yeni nesi dijital çağın ürünü olan NFT’leri kıyaslama sürecine girildiğinde, dijitalliğin verdiği esneklik hemen dikkat çekmekte. Sanatçılar, eserlerini tasarlama evresinde bir hazırlık sürecinden geçerek sonuca ulaşırlar. Bu süreç uzun da sürebilir, yıllar da alabilir. En son halini sonuçlandırmak için yıllarını veren sanatçılar var. Ancak tamamlandıktan ve evet bu dendikten sonra bir değişiklik yapılamaz. O eser bitmiştir ve değiştirilemez. Olur da değişime gidilirse bu hareket eserin değerini yok eder, gözden düşme nedenidir. Ancak konu dijital olduğunda eserin oluşturulması benzer şekilşde ilerleyen bir süreçten oluşsa da dijitalde işler daha hızlı yürür. Ayrıca klasik eserlerden en önemli farkı; dijital eserler zamanla değişebilir şekilde tasarlanabiliyorlar. NFT olarak satılan bir eser, Matt Kane örneğinde olduğu gibi zaman içinde değişen şekilde tasarlanabilir.

Doğru yer ve doğru zaman isimli bir NFT esei 10000 dolardan fazla bir fiyat ile alıcı bulmuştu, eylül 2020’de. Bu NFT eserinde dikkatleri çeken kısım, Bitcoine bağlı değişim göstermesiydi. Yani, bitcoinin fiyatı sürekli NFT tarafından takip ediliyor ve tasarım bu fiyat hareketine göre değişim gösteriyor. Eserin tam olarak 24farklı katmanı var ve katmanların bir araya gelmesi ile dinamik eser hareketi ortaya çıkıyor. Matt Kane tarafından tasarlanan bu NFT sanat dünyasında yeni bir bakış olarak değerlendirilen bir eser olarak akıllara kazındı.

Bu eserin ve satış işlemlerinin akabinde yeni bir kazanç modeli ortaya çıkıyor. Eseri ilk alan kişi Token Angels şirketi ikincil NFT’lerde yüzde 21 pay almaya karar verdi. Eser sahibi de buradan yüzde 10 pay alacak. Oysa ki klasik geleneksel sanatlarda eserlerin sahipleri ikincil pazarlarda pay alamamakta. Dijital ortamda bu şansın sanatçılara veriliyor olması hem sanatçılara yeni bir kazanç kapısı açıyor hem de dijital sanat eseri üretimine teşvik ediyor.

Milyonlarca dolar değerinde olan NFT piyasasında sanat aktiviteleri, gelişmelerin yakından takibi ile büyük kazançlar sağlanmasını ve hem teknolojinin hem de sanatın gelişimini detekliyor.